Koła pasowe
Konstrukcja uwarunkowana jest średnicą kół.
d < 100 mm – koła pełne lub tarczowe z wybraniami, toczone lub kute.
Koła duże v > 25 m/s – koła spawane z ramionami z rur lub płaskowników.
v < 25 m/s – koła żeliwne – odlewy z pojedynczym lub podwójnym rzędem ramion.
Tworzywo koła w zależności od „v”max:
- dla kół żeliwnych v < 30 m/s;
- dla kół staliwnych v < 45 m/s;
- stal zwykła v < 60 m/s;
- stopy lekkie v < 80 m/s;
- stal stopowa lub duraluminium v < 100 m/s;
- tekstolit v < 25 m/s;
- drewno v < 15 m/s.
Średnice kół staramy się dobrać z szeregu średnic normalnych: 50, 56, 63, 70, 80, 90, 100, 110, 125, 140, 160, 180, 200, 220, 250, 280, 315, 400, 500, 560, …. , 4000 [mm] (mniejszego w górę, większego w dół).Wg tablicy 7.1 „Politechniki Białostockiej”.
Szerokość wieńca koła pasowego ustalamy z zależności:
B = 1,1b + ( 5 ¸ 15) mm – przekładnie otwarte.
B = 1,4b + 10 mm – przekładnie półskrzyżowane i skrzyżowane.
Wg Rutkowskiego Cz. m. przy b = (30 ¸ 90) mm
B = b + 10 mm przy b = (100 ¸ 275) mm
B = b + 25 mm przy b = (300 ¸ 550) mm
B = b + 50 mm
y = (0,01 ¸ 0,02)B
s = 0,005D + (3 ¸ 5) mm – dla kół żeliwnych
s = 0,002(D + 2b) + 3 mm – dla kół stalowych
Wypukłość koła pasowego przeciwdziała spadaniu pasa. W przekładniach wolno i średniobieżnych wypukłe jest zwykle jedynie większe koło przekładni. W przekładniach szybkobieżnych oba koła mają wieńce wypukłe. Koło wypukłe (rys.2.8a) Zastępowane jest niejednokrotnie kołem z obrzeżami stożkowymi (rys.2.8b). Kształt ten jest prostszy, stosowany szczególnie przy szerokich wieńcach. Zewnętrzna powierzchnia wieńca powinna mieć chropowatość mniejszą niż Ra = 2,5mm.
Koła żeliwne o średnicach D £ 280 mm wykonywane są jako tarczowe. Podstawowe wymiary kół żeliwnych (rys.2.9 , 2.10):
- grubość brzegu wieńca s = 0,005D + 3 mm
- średnica piasty d1 = (1,8 ¸ 2)d
- długość piasty L = (1,5 ¸ 2)d; dla B < 1,5d
L = B
- grubość tarczy a = (0,25 ¸ 0,35)d – minimum 8 mm
- zgrubienie wieńca e = s + 0,02 B
B≤300[mm] ramiona rozmieszczamy w jednym rzędzie, koła szersze w dwurzędach. Liczba ramion zależna od średnicy koła – do 500[mm] – 4 ramiona;
- od 500 do 1600[mm] – 5 ramion;
- od 500 do 600[mm] – koła spawane.